HE TIROHANGA WHĀNUI O A TĀTAU TUKANGA
E tuku ana a NZDRC i ngā tukanga taumira tautohe maha hei whakatika i tō tautohetohe.
Arbitration
Ko te whakaritenga he tukanga taumira tautohe whai tikanga e whakaae ana ngā rōpū e rua, neke atu rānei ki te tuku i ngā tautohe katoa, i waenganui rānei i a rātou ki tētahi tangata takitahi e kiia nei ko tētahi kaiwhakahaere. Ka tāurutia te whakaaetanga ki te whakaaetanga, ā, ka whakahaeretia te tukanga e te Ture Whakaritenga 1996 me te Ture Ture Ture Whakahaere 2007.
Ko te whakataunga a te kaiwhakahaere, e kiia ana he whakawhiwhinga, e herea ana ki nga rōpū, ā, e taea te whakaū hei whakawa mo te Kōti.
Pāpāho
Ko te pāpāho he tukanga whakaritenga ā-waha, muna, ā, he tino ōpaki, e whakamahia ai e ngā rōpū ki tētahi tautohe ngā ratonga a tētahi hunga pūkenga, takitahi hoki, he takawaenga hei āwhina i a rātou ki te whakamārama i ngā take i roto i te tautohetohe, ki te whakawhanake me te hōpara i ngā kōwhiringa whakatau, ki te aromatawai i ngā take o ngā kōwhiringa whakatau, me te whakarite i tētahi kōwhiringa e whakaaetia tahitia ana e taua tautohe e tutuki ana i ā rātou painga me ngā hiahia.
Ko te nuinga o te wā, ka whakapūketetia tuhituhitia ngā whakaaetanga kua tae atu, ā, ka herea ki nga rōpū. Ka taea e tētahi rōpū ki tēnei whakaaetanga te whakaū i ōna whakaritenga mā te tuku i nga kōti.
Kei te pāpāho te painga o te āwhina ki te whakatika, ki te tiaki rānei i ngā pātahitanga pakihi kāore pea e taea e ngā takahanga ā-ao. He tukanga tino pai te pāpāho i roto i ngā āhuatanga e hiahiatia ana he pātahitanga haere tonu i waenganui i nga rōpū.
Arb-Med
He tukanga taumira tautohe hinu a Arb-Med e whakakotahi ana i ngā painga o te aronga me te pāpāhotanga, tae atu ki: te tere, te ngāwari ā-mahi, te matatapu, te kōwhiringa kaihanga whakataunga, te ngāwari o te uru ki te rūnanga whakawā, te hononga, te whakamutunga, me te whakaū i te hua.
Ko te whāinga tuatahi o Arb-Med te whakaritenga whakapono pai me te whakatau i te tautohetohe a nga rōpū, me te āwhina tuatahi me te tōtika o ngā mana kohikohi mōhiohio a te Rūnanga o Arbitral, i roto i te horopaki o tētahi tukanga whakahaere tika ka tīmata anō mēnā kāore i tutuki te pāpāhotanga e whai ake nei.
Adjudication
Ka tukua e te whakawāteatanga he rōpū ki tētahi tautohe ki tētahi tukanga taumira tautohe tōtika, pakari hoki e hua ana i roto i tētahi manawa e hangaia ana e tētahi kaiwhakahaere takitahi, i roto i te 35 rā mahi.
Ka tukuna e te Whakaaetanga Kirimana tētahi tukanga taumira tautohe ōrite, tere hoki me te whāinga tuatahi o te whakapiki i te whiwhinga moni, i a ia e tuku ana i te urunga tere, ā, kāore i te mōhiotia ki te tika, e whakararuraru ana i te pēhanga ki ngā Kōti.
Whakahaerenga Tohunga
He tikanga ngāwari te manawa tohunga mo te taumira tautohe here. Ko te manawa tohunga he tukanga whakaaetanga, muna, ā, he āhua ōpaki, e whakaae ana ngā rōpū ki tētahi kirimana ki te pānui i ngā take e tautohe ana ki tētahi tangata takitahi hei whakatau. Kua tīpakohia te tangata takitahi nā te mea e manaakitia ana te tangata he tohunga e hāngai ana ki nga take e tautohetohe ana i waenganui i nga rōpū.
Ka taea e te Whakahaeretanga Tohunga te whakarato i tētahi manawa here, kāore rānei i te here (e ai ki te whakaaetanga a ngā rōpū) me te kore whakauru i te nuinga o ngā tikanga e taea ai te whakarite i ētahi atu tukanga whai tikanga pēnei i te aronga me te mōhiotanga.
Ko te manawa i whakaaetia e nga rōpū, ka herea pea e te rōpū ki te tukanga e tuku ana i nga kōti.
Ko te manawa tohunga hoki e whai painga ana ki te āwhina i te tiaki i ngā pātahitanga pakihi kāore pea e taea e ngā takahanga whai tikanga.
Arotakenga Neutral o mua
He tukanga taumira tautohe muna, whakatau ā-ture e puta ana i tētahi arotakenga here-kore o ngā take, ngā whakaaturanga me ngā painga ā-ture o tētahi kēhi e tētahi hunga tuatoru kūpapa takitahi.
Ko te tūnga o te Arotakenga Neutral o mua ko te whakatū i te take mo te taumira tōmua mā te whakatau, mā te whakamātau rānei mā te whakarato i ngā rōpū whai tohutohu, tērā pea ka rangona te tautohetohe e tētahi kōti i runga i tētahi arotakenga takitahi o ngā take, ngā whakaaturanga, me ngā painga ā-ture o ngā take e tautohetohe ana.
Ahakoa ehara te whakatau i te whāinga tuatahi, ko te take o te Arotakenga Neutral o mua ko te whakatoko i ngā kōrero whakatau i tētahi wāhanga tōmua i roto i te tukanga mōhiotanga, i te itinga rawa rānei hei āwhina i ngā rōpū kia kore ai e ārai i te wā nui me te utu e pā ana ki ētahi atu hipanga i roto i te mōhiotanga.
Whakahaeretanga Papā
Kei roto i ngā ratonga whakahaere papā ko ngā arotaupū mahinga whakahaere, te whakaakoranga whakahaere papā, te whanaketanga me te whakatinanatanga o ngā pūnaha whakahaere papā me ngā rautaki hei whakapai ake i te mahinga me ngā pātahitanga hei karo i ngā tautohe i waenganui i ngā kaimahi, ngā kiritaki, ngā kaiwhakarato, ngā kaitāmana me ētahi atu pānga, ā, kāore e taea te karo i te papā me ngā tautohe, kia pai ai te whakahaere i ngā tautohe.